Column Willeke Ketting: Wensdenken

In het afgelopen jaar hebben we een groot aantal kunststof recyclers failliet zien gaan in Nederland. Alle andere kunststof recyclers hebben het zwaar, zo hoor ik van mijn kunststof collega’s binnen het Nationaal Recycling Forum (NRF), onze recyclingkoepel in Nederland. Via de NRF werken we samen om de collectieve uitdagingen voor de recyclingsector het hoofd te bieden.
De plastic recyclers lopen er tegenaan dat zij met hun gerecyclede granulaat niet kunnen concurreren met goedkope nieuwe plastics uit het buitenland. Overigens kunnen zij ook niet concurreren tegen gerecycled kunststofgranulaat uit andere landen, omdat onze energiekosten zoveel hoger liggen dan in de rest van de wereld. En dat staat nog even los van alle andere lasten en administratieve belemmeringen waar alle recyclers in Nederland tegenaan lopen.
Alle Kamermoties en maatschappelijke oproepen ten spijt gaat de kunststofrecycling in Nederland kapot.
Kan dit ook met metaalrecycling gebeuren? Ik durf het niet meer uit te sluiten. Nu ik deze maanden regelmatig met beleidsmakers aan tafel zit, merk ik hoe groot en gapend het gat is tussen theorie en praktijk, als het gaat om ‘circulair beleid’. Voormalig staatssecretaris voor milieu, Stientje van Veldhoven, had een holistische visie op circulariteit, en schetste een toekomst waarin duurzaamheid en economie samen komen. Van die brede blik lijkt nauwelijks nog iets over bij beleidsmakers. Dat valt ook op als je het ontwerp Circulair Materialen Plan (CMP) er op naslaat.
Het is ontluisterend hoe wereldvreemd het CMP is op vele punten. Aangeven dat je de inzet van secundaire grondstoffen wil stimuleren, maar vervolgens beleid uitrollen dat daar haaks op staat. Als je geen Nederlandse of Europese afzetmarkt creëert voor hoogwaardige recyclingstromen, maar alleen bestaande afzetmarkten wil afsluiten, dan blijft er dus geen markt over. De Europese verwerkingscapaciteit voor secundaire grondstoffen is alleen maar gedaald afgelopen decennia. Op deze wijze maak je waardevolle grondstoffen ‘waardeloos’.
Grenzen dicht, en hopen dat uit het niets capaciteit en vraag ontstaat in Europa. Dat is geen beleid, maar wensdenken.….
Willeke Ketting, voorzitter MRF
MRF Circulaire mei 2025